![]() |
Gözlüklü liman yunusunun ortalama bir insanla boy kıyaslaması |
Gözlüklü liman yunusu (Phocoena dioptrica; Spectacled porpoise), musurgiller (Phocoenidae) familyasının Phocoena cinsine mensup yunus türü. Brezilya'nın güneyinden başlayarak Güney Amerika'nın Atlas Okyanusu'na bakan doğu kıyısından güneye doğru, oradan ise Güney Okyanusu boyunca yayılım göstermektedir.
Gözlüklü Liman Yunusunun Bilimsel Sınıflandırması
Âlem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Takım: Cetacea (Balinalar)
Alt takım: Odontoceti (Dişli balinalar)
Familya: Phocoenidae (Musurgiller)
Cins: Phocoena
Tür: P. dioptrica
Binominal adı: Phocoena dioptrica
Lahille, 1912
Taksonomi ve sınıflandırma
Türün Australophocaena dioptrica adıyla ilk tanımlanması 1912'de, Arjantin'in Buenos Aires şehri kıyısında bulduğu kafatasından yola çıkılarak Fernando Lahille tarafından yapıldı. Yapılan bu ilk tanımlamaya göre, Australophocaena adıyla tanımlanan cinsin de tek türüydü. Ancak daha sonra yapılan genetik ve morfometrik araştırmalarda elde edilen sonuçlara göre Phocoena cinsine dahil edilerek Phocoena dioptrica adını aldı ve Phocoena cinsine dahil edildi. Türün epiteti olan Latince dioptrica sözcüğü türün ayırt edici özelliği olan göz çevresindeki çift halkaya istinaden verilmiştir.
Fiziksel özellikleri
C. Bruch'ın 1916'da yetişkin erkek ve yetişkin dişi bireylerde yaptığı ölçümlerde sırasıyla; toplam boy (üst çene başından kuyrukların ayrıldığı noktaya kadar) 2.040 ve 1860 mm, üst çene başından ilk sırt yüzgecine kadar 640 ve 600 mm, anüsün merkezinden kuyrukların ayrıldığı noktaya kadar 590 ve 545 mm, ağız kenarından kuyrukların ayrıldığı noktaya kadar 100 ve 120 mm, ağız kenarından solunum deliğine kadar 150 ve 185 mm, sırt yüzgeci yüksekliği 255 ve 150 mm, sırt yüzgeci uzunluğu 445 ve 360 mm, maksimum göğüs genişliği 110 ve 70 mm, göğüsteki ilk insersiyonun çevresi 810 ve 870 mm, sırt yüzgeci hizasında yapılan çevre ölçümü uzunluğu ise 1020 ve 1080 mm olarak belirlendi. 1912'de Lahille, 1941'de J. E. Hamilton, 1968'de ise F. C. Fraser, önayaklarda ve kuyrukların ayrıldığı nokta renk farklılıkları olduğunu belirtmiştir.
Dağılımı ve yaşam alanı
Tür, Atlas Okyanusu'nun güneyinde yayılım gösterir. Rastlandığı en kuzey yer, 1971 yılında Uruguay'ın Ciudad de la Costa şehrinin Lagomar semtinde kaydedilmiştir. Brezilya ve Arjantin kıyılarında rastlanan türün en güneydeki varlığı ise Ateş Toprakları'nda kaydedilmiştir. Daha çok kıyıya yakın yerlerde yaşamakta olup; Falkland Adaları, Güney Georgia Adaları, Kerguelen Adaları, Heard Adası, Macquarie Adası ve Auckland Adaları'na kadar yayılım gösterir.
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Takım: Cetacea (Balinalar)
Alt takım: Odontoceti (Dişli balinalar)
Familya: Phocoenidae (Musurgiller)
Cins: Phocoena
Tür: P. dioptrica
Binominal adı: Phocoena dioptrica
Lahille, 1912
Taksonomi ve sınıflandırma
Türün Australophocaena dioptrica adıyla ilk tanımlanması 1912'de, Arjantin'in Buenos Aires şehri kıyısında bulduğu kafatasından yola çıkılarak Fernando Lahille tarafından yapıldı. Yapılan bu ilk tanımlamaya göre, Australophocaena adıyla tanımlanan cinsin de tek türüydü. Ancak daha sonra yapılan genetik ve morfometrik araştırmalarda elde edilen sonuçlara göre Phocoena cinsine dahil edilerek Phocoena dioptrica adını aldı ve Phocoena cinsine dahil edildi. Türün epiteti olan Latince dioptrica sözcüğü türün ayırt edici özelliği olan göz çevresindeki çift halkaya istinaden verilmiştir.
Fiziksel özellikleri
C. Bruch'ın 1916'da yetişkin erkek ve yetişkin dişi bireylerde yaptığı ölçümlerde sırasıyla; toplam boy (üst çene başından kuyrukların ayrıldığı noktaya kadar) 2.040 ve 1860 mm, üst çene başından ilk sırt yüzgecine kadar 640 ve 600 mm, anüsün merkezinden kuyrukların ayrıldığı noktaya kadar 590 ve 545 mm, ağız kenarından kuyrukların ayrıldığı noktaya kadar 100 ve 120 mm, ağız kenarından solunum deliğine kadar 150 ve 185 mm, sırt yüzgeci yüksekliği 255 ve 150 mm, sırt yüzgeci uzunluğu 445 ve 360 mm, maksimum göğüs genişliği 110 ve 70 mm, göğüsteki ilk insersiyonun çevresi 810 ve 870 mm, sırt yüzgeci hizasında yapılan çevre ölçümü uzunluğu ise 1020 ve 1080 mm olarak belirlendi. 1912'de Lahille, 1941'de J. E. Hamilton, 1968'de ise F. C. Fraser, önayaklarda ve kuyrukların ayrıldığı nokta renk farklılıkları olduğunu belirtmiştir.
![]() |
Gözlüklü liman yunusunun yaşam alanlarını gösteren harita |
Dağılımı ve yaşam alanı
Tür, Atlas Okyanusu'nun güneyinde yayılım gösterir. Rastlandığı en kuzey yer, 1971 yılında Uruguay'ın Ciudad de la Costa şehrinin Lagomar semtinde kaydedilmiştir. Brezilya ve Arjantin kıyılarında rastlanan türün en güneydeki varlığı ise Ateş Toprakları'nda kaydedilmiştir. Daha çok kıyıya yakın yerlerde yaşamakta olup; Falkland Adaları, Güney Georgia Adaları, Kerguelen Adaları, Heard Adası, Macquarie Adası ve Auckland Adaları'na kadar yayılım gösterir.