periyodik asit (Kimya Terimleri Sözlüğü (II) - 2007)
İngilizce: periodic acid, Fransızca: acid periodique, Almanca: perjodsäure
Formülü HIO4.2H2O, su ve alkolde çözünebilen beyaz kristaller halinde bulunan ve 100 °C’de suyunu kaybeden yükseltgen olarak kullanılan bir asit.
periyodik asit (Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü)
İngilizce: (periodic acid)
Güçlü bir mineral asit ve oksidasyon aracı, HIO4.
Periyodik asit iyotun en yüksek oksoasitidir. Bütün periodatlar gibi iki form halinde var olur: H5IO6 formülü ile gösterilen ortoperiyodik asit ve HIO4 formüllü ile gösterilen metaperiyodik asit.
Periyodik asit Heinrich Gustav Magnus ve C. F. Ammermüller tarafından 1833 tarafından keşfedilmiştir.
Diğer adlar: Paraperiyodik asit, İyodik(VII) asit, Hidrojen periyodat
Ortoperiyodik asit metaperiyodik asit vermesi için 100 °C'de ısıtılarak dehidre edilebilir.
Daha ileri seviyede, 150 °C civarında, ısıtma umulan anhidrat diiyot heptaoksitin (I2O7) yerine iyot pentaoksiti (I2O5) verir. Metaperiyodik asit aynı zamanda çeşitli ortoperiyotadların nitrik asit ile işleminden de elde edilebilir.
İki tür periyodik asitin varlığı iki tür periyodat tuzun oluşacağına da işarettir.
Tanımlayıcılar
CAS numarası:
PubChem: 65185(Ortoperiyodik)
SMILES:
InChI:
Özellikler
Molekül formülü: H5IO6 (ortoperiyodik) - HIO4 (metaperiyodik)
Molekül kütlesi: 227.941 g/mol (H5IO6) - 190.91 g/mol (HIO4)
Görünüm: Renksiz kristal
Erime noktası: 128.5 C
Çözünürlük (su içinde): Alkollerde ve suda çözünür
Tehlikeleri
R-ibareleri: R23, R24, R25, R34, R41
İngilizce: periodic acid, Fransızca: acid periodique, Almanca: perjodsäure
Formülü HIO4.2H2O, su ve alkolde çözünebilen beyaz kristaller halinde bulunan ve 100 °C’de suyunu kaybeden yükseltgen olarak kullanılan bir asit.
periyodik asit (Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü)
İngilizce: (periodic acid)
Güçlü bir mineral asit ve oksidasyon aracı, HIO4.
Periyodik asit iyotun en yüksek oksoasitidir. Bütün periodatlar gibi iki form halinde var olur: H5IO6 formülü ile gösterilen ortoperiyodik asit ve HIO4 formüllü ile gösterilen metaperiyodik asit.
Periyodik asit Heinrich Gustav Magnus ve C. F. Ammermüller tarafından 1833 tarafından keşfedilmiştir.
Diğer adlar: Paraperiyodik asit, İyodik(VII) asit, Hidrojen periyodat
![]() |
ortoperiyodik asit 2D |
![]() |
ortoperiyodik asit top çubuk modeli |
![]() |
metaperiyodik asit 2D |
![]() |
metaperiyodik asit top çubuk modeli |
Periyodik Asit Sentezi
Modern endüstriyel ölçekli üretimi, PbO2 anotunun üzerinde, iyodik asitin elektrokimyasal oksidasyonunu aşağıdaki standart elektrot potansiyeli ile birlikte içerir:- H5IO6 + H+ + 2 e− → IO3− + 3 H2O E° = 1.6 V
Ortoperiyodik asit metaperiyodik asit vermesi için 100 °C'de ısıtılarak dehidre edilebilir.
- HIO4 + 2 H2O ⇌ H5IO6
Daha ileri seviyede, 150 °C civarında, ısıtma umulan anhidrat diiyot heptaoksitin (I2O7) yerine iyot pentaoksiti (I2O5) verir. Metaperiyodik asit aynı zamanda çeşitli ortoperiyotadların nitrik asit ile işleminden de elde edilebilir.
- H5IO6 → HIO4 + 2 H2O
Özellikleri
Ortoperiyodik asit çeşitli Ka değerlerine sahiptir. Metaperiyodik asitin pKa değeri belirlenememiştir.- H5IO6
H4IO6− + H+, pKa = 3.29
- H4IO6−
H3IO62− + H+, pKa = 8.31
- H3IO62−
H2IO63− + H+, pKa = 11.60
İki tür periyodik asitin varlığı iki tür periyodat tuzun oluşacağına da işarettir.
Tanımlayıcılar
CAS numarası:
PubChem: 65185(Ortoperiyodik)
SMILES:
InChI:
Özellikler
Molekül formülü: H5IO6 (ortoperiyodik) - HIO4 (metaperiyodik)
Molekül kütlesi: 227.941 g/mol (H5IO6) - 190.91 g/mol (HIO4)
Görünüm: Renksiz kristal
Erime noktası: 128.5 C
Çözünürlük (su içinde): Alkollerde ve suda çözünür
![]() |
NFPA 704: 300OX |
R-ibareleri: R23, R24, R25, R34, R41