İyot pentafluorür (İngilizce: Iodine pentafluoride), IF5 kimyasal formülüne sahip florür ve iyottan oluşan bir interhalojen bileşik. 3.250 g cm−3 yoğunluğa sahip, renksiz veya sarı bir sıvıdır. İlk olarak 1891'de Henri Moissan tarafından flor gazı içinde katı iyot yakılarak sentezlendi. Bu ekzotermik reaksiyon, reaksiyon koşulları iyileştirilmiş olmasına rağmen hala iyot pentaflorür üretmek için kullanılır.
- I2 + 5 F2 → 2 IF5
Kimyası
İyot pentaflorür güçlü bir florlama ajanıdır ve yüksek oksidatiftir. Su ile şiddetli tepkimeye girerek hidroflorik asit, iyodik asit, ve daha fazla flor içeren iyot heptaflorür oluşturur.- IF5 + 3H2O → HIO3 + 5HF
Birincil aminler, suyla hidrolizden sonra iyot pentaflorür oluşturucu nitrillerle reaksiyona girer:
- R-CH2-NH2 → R-CN
Popüler kültür
İyot pentaflorür, 1979 filmi Alien'in terminal sekansındaki kaçış mekiğinin atmosferine su basması için "Özel Gaz" olarak kullanılmıştır.IUPAC adı: İyot(V) florür
Sistematik ad: Pentafloro-λ5-iyodan
Diğer adlar: İyodik florür
Tanımlayıcılar
CAS numarası: 7783-66-6
PubChem: 522683
EC numarası: 232-019-7
SMILES:
InChI:
ChemSpider: 455940
Özellikleri
Molekül formülü: IF5
Molekül kütlesi: 221.89 g/mol
Görünüm: Renksiz veya solgun sarı sıvı
Yoğunluk: 3.250 g/cm3
Erime noktası: 9.43
Kaynama noktası: 97.85
Çözünürlük (su içinde): Tepkimeye girer
Yapı
Koordinasyon geometrisi: Kare piramit
Moleküler geometri: Kare piramit
![]() |
NFPA 704: 302̶W̶ |
Ana tehlikeler Zehirli, oksitleyici, aşındırıcı
Benzeyen bileşikler
Diğer anyonlar: İyot pentoksit
Diğer katyonlar: Brom pentaflorür
Benzeyen bileşikler: İyot monoflorür, İyot triflorür, İyot heptaflorür
Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, Standart sıcaklık ve basınçtadır. (25 °C, 100 kPa)