Siyah gergedan (Diceros bicornis, İngilizce: Black rhinoceros), Kenya, Tanzanya, Kamerun, Güney Afrika, Namibya ve Zimbabve'de yaşayan "tek toynaklılar" takımından bir hayvandır. Siyah gergedanın rengi, aslında siyah değil, kül rengine yakın kahverengidir.
Siyah gergedan, sıklıkla yakın akrabası beyaz gergedan (ceratotherium simum) ile karıştırlır. Bu iki akraba tür arasındaki en belirgin fark, renkleri değil, boyutları ve dudak yapılarıdır. Beyaz gergedan, siyah gergedandan daha büyüktür. Beyaz gergedanın dudağı düz, siyah gergedanınki ise üçgeni andıran bir şekildedir.
Siyah gergedan, iri boynuzları sayesinde kendisini korumayı çok iyi becerir. Ancak bu hayvanın neslini tükenme tehlikesiyle karşı karşıya getiren de, bu değerli boynuzlarıdır. Yemen'de bu boynuzlar bıçak sapı olarak kullanılır ve çok yüksek fiyatlara da alıcı bulur. Geleneksel Çin tıbbında öğütülmüş gergedan boynuzunun her hastalığa iyi geldiği kabul ediliyorsa da, bu bilginin hiçbir kaynağı ve delili yoktur. Siyah gergedan bu boynuzları, yüksek hızı ve iri cüssesi sayesinde Afrika'nın beş büyüklerinden beşincisidir.
Dünya Korunma Birliği (IUCN) tarafından hazırlanan kırmızı listede, siyah gergedan, nesli tehlikede olan hayvan sınıfına alınmıştır.
Bugün, yeryüzünde sadece 3600 tane siyah gergedan kalmıştır.
Siyah Gergedanın Bilimsel Sınıflandırması
Âlem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Familya: Rhinocerotidae
Cins: '''Diceros'''
Tür: D. bicornis
Binominal adı: Diceros bicornis
Linnaeus, 1758
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Familya: Rhinocerotidae
Cins: '''Diceros'''
Tür: D. bicornis
Binominal adı: Diceros bicornis
Linnaeus, 1758