talyum

talyum

talyum hakkında bilgi nedir tdk sözlük anlamı ne?

isim, kimya, (ta'lyum, l ince okunur), Fransızca thallium

Atom numarası 81, atom ağırlığı 204,39, yoğunluğu 11,85 olan, 303 °C'de eriyen, fizik özellikleri bakımından kurşuna çok yaklaşan, tuzları ve bileşikleri zehirli bir element (talyumun simgesi Tl).


talyum (Kimya Terimleri Sözlüğü (II) - 2007)

İngilizce: Thallium, Fransızca: thallium, Almanca: Thallium

Simgesi Tl, atom numarası 8, atom kütlesi 204,37g, e.n. 303 °C ve III A grubu elementi olan nitrik asitte çözünen, havada yüksetgenerek koruyucu oksit tabakası oluşturan, alaşım yapımında kullanılan, tuzları zehirli ve bileşiklerinde yükseltgenme basamağı 1 (bazen 3) olan, böcek öldürücü yapımında kullanılan nispeten ağır bir metal.


talyum (Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü)

İngilizce: thallium

Sıçanlar için hazırlanmış tuzak yemi veya besinlerinin, özellikle kedi veya köpekler tarafından yenilmesiyle zehirlenmeler oluşturan, tüm hayvanlar için son derece zehirli olan pıhtılaşmayı engelleyerek etkisini oluşturan, TI sembolüyle bilinen atom numarası 81 ve atom ağırlığı 204.39 olan kimyasal bir madde.


Talyum Kelimesinin Kökeni

Yeni Latince thallium "bir element" sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1861 Sir William Crookes, İng. kimyacı.) Latince sözcük Eski Yunanca thallós θαλλός  "yeşil filiz" sözcüğünden türetilmiştir. Bu sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *dhal- "filiz, tomurcuk" biçiminden evrilmiştir.


Talyum Kelimesi için Tarihteki En Eski Kaynak

[Mehmet Bahaettin, Yeni Türkçe Lugat (1924)]




Talyum (Tl)
HPeriyodik tabloHe
LiBeBCNOFNe
NaMgAlSiPSClAr
KCaScTiVCrMnFeCoNiCuZnGaGeAsSeBrKr
RbSrYZrNbMoTcRuRhPdAgCdInSnSbTeIXe
CsBa HfTaWReOsIrPtAuHgTlPbBiPoAtRn
FrRa RfDbSgBhHsMtDsRgCnNhFlMcLvTsOg 
 LaCePrNdPmSmEuGdTbDyHoErTmYbLu
 AcThPaUNpPuAmCmBkCfEsFmMdNoLr
Talyum, periyodik element tablosunda 3A grubunda yer alan, atom numarası 81, atom ağırlığı 204,39 olan metal elementi. Talyumun sembolü Tl.

İlk kez 1862 yılında Claude Auguste Lamy ve Sir William Crookes tarafından ayrı ayrı keşfedilmiştir. Erime noktası 305,5 °C' ve kaynama derecesi 1.457 °C'dir. Mavimsi beyaz parlak görünümde olup yumuşak bir metaldir. Kimyasal olarak etkindir, asitlerden hızla etkilenir, nemli havada oksit tabakasıyla kaplanarak parlaklığını kaybeder.

Talyum, kalaydan daha nadir bir metal olup, yerkabuğunda yaklaşık %10−5 oranında bulunur. Sülfürik asit ve çinko elde etmek amacıyla kullanılan bazı piritlerin kavrulması sırasında oluşur.

Metal olarak pek kullanım alanına sahip değildir. Bununla birlikte bazı bileşikleri özel nitelikli camların üretiminde ve fare zehiri yapımında (talyum sülfat, talyum asetat ve talyum karbonat) kullanılır. Talyum ve bileşikleri düşük dozlarda bile insan için zehirleyici özelliğe sahiptir. Zehirlenme ölüm ya da kalıcı sinir sistemi bozukluklarına sebep olur.


Talyumun görünüşü
Talyumun görünüşü: Gümüşî beyaz
Temel özellikleri

Atom numarası: 81
Element serisi: Zayıf metaller
Grup, periyot, blok: 13, 6, p
Atom ağırlığı: 204.3833 g/mol
Elektron dizilimi: Xe 4f14 5d10 6s2 6p16d
Enerji seviyesi başına Elektronlar: 2, 8, 18, 32, 18, 3
CAS kayıt numarası: {{{CAS_kayıt_numarası}}}


Talyumun Fiziksel Özellikleri

Maddenin hâli: katı
Yoğunluk: 11.85 g/cm³
Sıvı hâldeki yoğunluğu: 11.22 g/cm³
Ergime noktası: {{{Ergime_noktası_K}}} °K  -  {{{Ergime_noktası_C}}} °C
Kaynama noktası: 1746 °K  -  1473 °C
Ergime ısısı: {{{Ergime_ısısı}}} kJ/mol
Buharlaşma ısısı: 165 kJ/mol
Isı kapasitesi: (25 °C) 26.32 J·mol−1·K−1 J/(mol·K)


Talyumun Atom özellikleri

Kristal yapısı: Kübik
Yükseltgenme seviyeleri: 3, 1
Elektronegatifliği: 1.62 Pauling ölçeği
İyonlaşma enerjisi: 2878 kJ/mol
Atom yarıçapı: 170 pm
Atom yarıçapı (hes.): 194 pm
Kovalent yarıçapı: 170±8 pm
Van der Waals yarıçapı: 196 pm


Diğer özellikleri

Elektrik direnci: (20 °C) 0.18 µΩ·m nΩ·m (20°C'de)
Isıl iletkenlik: (300 K) 46.1 W·m−1·K−1 W/(m·K)
Isıl genleşme: (25 °C) 29.9 µm·m−1·K−1 µm/(m·K) (25°C'de)
Ses hızı: 818 m/s m/s (20 °C'de)
Mohs sertliği: 1.2
Vickers sertliği: MPa
Brinell sertliği: 26.4 MPa MPa

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski